We komen uit Edam en zijn op weg naar Monnickendam. Halverwege de vaartocht nemen we even een kijkje in de jachthaven van het schiereiland Marken. Die ziet er zo leuk uit dat ik er graag wil aanleggen om een nachtje te blijven. Eén probleem: Pieter wil door naar Monnickendam. Maar na een potje bakkeleien strijkt hij met z’n hand over z’n hart en meert de Canicula af op een mooi plekje langs de dijk.

In deze video varen we van Edam via Marken naar Amsterdam

Magische aantrekkingskracht

De markante groene houten huizen maken de voormalige vissersplaats tot een heel bijzonder plekje. Het schiereiland heeft dan ook een magische aantrekkingskracht op toeristen uit alle windstreken. Veerboten vanuit Volendam varen af en aan en ook vanaf de centrale parkeerplaats komen drommen mensen. Helaas lopen er geen Markers in klederdracht meer rond, maar klompen kun je nog volop kopen in de souvenirwinkel van de vermaarde eilandbewoonster Sijtje Boes en bij de klompenmakerij naast de parkeerplaats.

Lees ook: onze vaarroute kris-kras door Noord-Holland

De Canicula in de pittoreske jachthaven van Marken
Aanleggen in de jachthaven van Marken

In de voormalige vissershaven van Marken kun je aanleggen in de gemeentehaven (na invaart van de haven rechtdoor en aan het eind bakboord uit) of bij een van de twee watersportverenigingen WV Marken en Zeilvereniging ’t Y aan de stuurboordkant van de haven. Wij leggen aan bij de zeilvereniging, met walstroom, water en wifi op de steigers.

Op die plek lig je vlak achter de dijk waar je ’s avonds mooi de zon kunt zien ondergaan

Sanitair en supermarkt

Het sanitair is te vinden op de benedenverdieping van het pand Haven 19c langs de lange zijde van de jachthaven van Marken. Het is een openbare voorziening waar je met de code van de havenmeester naar binnen kunt en een euro betaalt voor de douche. Als je wilt weten wat wij van het sanitair vonden, kun je de video hieronder even bekijken, waarbij aangetekend dat het gaat om een momentopname. Bij de centrale parkeerplaats is een supermarkt. Je kunt er ook fietsen huren voor een rondje om het eiland. Langs de haven zijn restaurants en souvenirwinkels te vinden.

De vuurtoren wordt vanwege z’n vorm ook wel liefkozend het ‘Paard van Marken’ genoemd. Foto: Wikipedia/Bas Leenders CC BY-SA 2.0
Wat is er te doen op Marken

Wandelen! Het eiland is nog geen drie vierkante kilometer groot, maar de wind waait ook hier de spinnenwebben uit je hoofd. Vanuit de haven kun je naar de vuurtoren genaamd het Paard van Marken lopen en dan over de dijk via de Rozewerf en de Grotewerf terug.

Klederdracht, klompen, keramiek en volkskunst: het Marker Museum houdt de herinnering aan de tradities van het eiland levend. Het is te vinden in de Kerkbuurt.

Bij het museum is de Watersnoodwandeling te koop, waarbij je kunt zien wat de watersnoodramp van 1916 (zie tekst onder de foto) heeft aangericht op het kleine eiland.

Omgeslagen visserswoningen van de Wittewerf op Marken. Foto: Zuiderzeecollectie
Werven

Voor de afsluiting van de Zuiderzee had Marken elk jaar wel een paar keer te kampen met dijkdoorbraken. Om droge voeten te houden, woonden de Markers van oudsher op kunstmatige verhogingen, werven genoemd. Ondanks die werven vielen er toch slachtoffers tijdens de aanhoudende overstromingen.

De Grotewerf met op de achtergrond de Rozewerf
   
Watersnood

Dieptepunt was de watersnoodramp van 1916, waarbij op Marken 16 mensen om het leven kwamen. Informatieborden en het watersnoodmonument herinneren aan die tragedie. De ramp was de opmaat naar de Zuiderzeewerken en de aanleg van de Afsluitdijk, waarbij ook een dijk werd aangelegd tussen Marken en het vasteland.

De dijk tussen Marken en het vasteland werd in 1957 geopend
De polder die er niet kwam

Die dijk was het startsein voor de inpoldering van Marken, waarmee het eiland onderdeel zou worden van de Markerwaard. Het zou de laatste polder van de Zuiderzeewerken moeten worden, maar het werd de polder die er niet kwam. Want onder druk van de milieubeweging werd uiteindelijk in 2003 afgezien van de inpoldering. Behalve de dijk herinnert ook de Bukdijk in het noorden van Marken nog aan die periode. Over die dijk van 1,7 kilometer kun je een mooie wandeltocht maken. Heen-en-weer, dat dan weer wel.

Of de beslissing om af te zien van de inpoldering definitief is moet nog blijken, want door de huidige woningcrisis komt het woord ‘Markerwaard’ toch af en toe weer voorbij in de media.

Volgens de eerste plannen zou de Markerwaard als een van de eerste IJsselmeerpolders worden aangelegd. Afbeelding: Wikipedia/Plan Lely
Randmeren

Volgens de oorspronkelijke versie van het plan-Lely zou de Markerwaard meteen na de Wieringermeerpolder worden aangelegd. De Noordoostpolder en de Flevopolder zouden dan later aan de beurt komen. Bovendien was het in 1891 nog de bedoeling om de Markerwaard helemaal zonder Randmeren aan te leggen zoals je kunt zien op de kaart. Hoe desastreus dat geweest zou zijn kun je hier lezen -> De slechte kaart van Kuinre.

Vind je de video leuk? Je kunt je hier gratis abonneren op ons kanaal, dan zie je de nieuwste video’s het eerst!

De koninginnen van Marken

Marken is omgeven door water. Daarom is het een van de weinige plaatsen in Nederland waar geen vreemde bijen kunnen komen. Een uitgelezen plek voor de imkers die er een speciale bijensoort telen, namelijk de Buckfast bij. Een bijzonder zachtaardige bij die graag stuifmeel haalt, oorspronkelijk gekweekt door een Engelse monnik. Om dit bijenras zuiver te behouden beheert de stichting Buckfast Marken een bevruchtingsstation voor koninginnen langs het wandelpad naar de vuurtoren. Je komt het informatiebord onderweg tegen!

De stichting Buckfast Marken probeert de Buckfast bij resistent te maken tegen de varroa-mijt. Foto: Stichting Buckfast Marken

We begonnen onze vaartocht in Edam. Hier kun je meer lezen over deze aanlegplaats. En hier meer over aanleggen in Monnickendam.

Wil je meer van onze video’s bekijken? Abonneer je hier op ons YouTubekanaal, het is helemaal gratis!

Heb je tips of aanvullingen? We horen het graag!