Zuidelijke vestingsteden vaarroute

De kanonnen staan er nog, maar gebulder klinkt er al lang niet meer in Woudrichem, Heusden of Willemstad. Vestingsteden die ons land moesten beschermen tegen vijandelijke legers. Hun functie hebben ze verloren, maar ze zijn nog steeds heel indrukwekkend! Tijdens deze zuidelijke vestingsteden vaarroute kom je langs acht vestingsteden, stuk voor stuk zeer de moeite waard om aan te leggen!

Spanjaardsgat Breda
Het Spanjaardsgat in Breda. Foto: Wikipedia/Kliek CC BY-SA 3.0
Specs zuidelijke vestingsteden vaarroute

We varen van Heusden aan de Bergsche Maas naar Woudrichem, Gorinchem, Dordrecht en Willemstad. Voorbij Willemstad pakken we een klein stukje Volkerak mee, waarna we Noord-Brabant binnenvaren over de Dintel. We varen terug naar Heusden via Oudenbosch, Breda en Geertruidenberg.

Varen met de Canicula - zuidelijke vestingsteden vaarroute

Sluizen en bruggen

Zes sluizen kom je tegen: de Wilhelminasluis bij Andel, de Jachtensluis óf de Grote Merwedesluis voor Gorinchem, de Ottersluis naar het Wantij en de Volkeraksluizen voorbij Willemstad. Bij het invaren van de Dintel kom je door de Mandersluis, daarna volgt nog de Marksluis in het Markkanaal.

De bruggen die je tegenkomt zijn allemaal hoog genoeg of beweegbaar. De laagste brug is de Willem-Alexanderbrug in Breda met 3.20. De gehele tocht is zo’n 165 kilometer lang. Met onze gemiddelde snelheid van 9 km per uur geeft dat een vaartijd van ongeveer 18 uur. Door het sluizen onderweg moet je wel rekening houden met wat extra reistijd.

Varen met de Canicula - zuidelijke vestingsteden route
Forten en vestingsteden van de Zuiderwaterlinie van Sluis tot Nijmegen
Download route in Waterkaarten app

Wij gebruiken de Waterkaarten app. Heb jij die app al geïnstalleerd en ben je ingelogd met een actief (proef)abonnement? Sla dan Stap 1 over en ga meteen naar Stap 2 om de route te downloaden. De vaarroute wordt dan automatisch geopend in de Waterkaarten app in de tab ‘Routes’.

Heb je de Waterkaarten app nog niet? Dan kun je de app hieronder downloaden en 7 dagen gratis uitproberen. Download eerst de app (Stap 1) en klik daarna op Stap 2 om de route in je tablet of mobiel te openen.

Met een klik op de banner hieronder kun je nu de vaarroute openen op je tablet of je mobiele telefoon.

   
Vestinggrachten worden havens

In veel voormalige vestingsteden zijn de grachten omgebouwd tot haven, zodat wij watersporters kunnen aanleggen op de mooiste plaatsen. Maar wat is eigenlijk een vestingstad? Dat is een plaats die strategisch belangrijke plekken moet beschermen, zoals een grens of belangrijke water- of landwegen.

Om verder te kunnen met hun opmars moesten vijandelijke legers de vestingsteden één voor één veroveren. De steden werden nauwkeurig ontworpen om de vijand vanuit meerdere posities onder vuur te kunnen nemen. Met de komst van vliegtuigen en zwaardere artillerie verloren de vestingsteden hun functie en werden veel vestingwerken gesloopt.

Varen met de Canicula - zuidelijke vestingsteden vaarroute
Woudrichem is een goed bewaard gebleven vestingstad. De bastions en ravelijnen zijn goed te zien op deze kaart van Wikipedia/Janwillemvanaalst CC BY-SA 4.0
Vestingstad Heusden

Kijk voordat je vertrekt even rond in dit prachtig gerestaureerde vestingstadje. Het ziet er nog net zo uit als in 1649! Aanlegmogelijkheden genoeg: binnen de muren in de stadskom, of buiten de vestingwal met uitzicht op de Maas. Wil je weten hoe het er precies uitziet? Klik even op de foto.

Varen met de Canicula - zuidelijke vestingsteden vaarroute
Klik op de foto voor meer info over Heusden
Van Heusden naar Woudrichem

Routebeschrijving: Vaar Heusden uit bakboord de Bergsche Maas op. Meteen aan stuurboord zie je de imposante keersluis de Kromme Nolkering. Vaar hier onderdoor het Heusdensch Kanaal in. Vaar even voorbij het plaatsje Aalburg op de splitsing bakboord uit, de Afgedamde Maas op. Je komt langs plaatsen als Aalst, Veen en Moleneind. Bij Poederoijensehoek moet je door de Wilhelminasluis. Even verder zie je tussen de bomen aan stuurboord Slot Loevestein opdoemen. Aan bakboord ligt Woudrichem. De afstand tussen Heusden en Woudrichem is 17 kilometer. Wat er te beleven valt in Woudrichem? Klik op de foto…

Varen met de Canicula - zuidelijke vestingsteden vaarroute
Klik op de foto voor meer info over aanleggen in Woudrichem. Foto: Henk Koudstaal
   
Van Woudrichem naar Gorinchem

Ben je uitgekeken in Woudrichem? Vaar verder over de Afgedamde Maas, die uitkomt in de Boven Merwede. Ga bakboord uit. Kijk bij het oversteken goed uit voor de binnenvaartschepen, die met hoge snelheid over de rivier varen. Het kan er ook best spoken.

Aan stuurboordkant ligt Gorinchem. Ga stuurboord uit door de Lingesluis. De eerste brug die je tegenkomt is de Peterbrug van H28. Tussen de sluis en de brug zijn aanlegplaatsen. De afstand tussen Woudrichem en Gorinchem is 3 kilometer. Wil je mee op ontdekkingstocht door Gorinchem? Klik op de foto! 

Varen met de Canicula - zuidelijke vestingsteden vaarroute
Klik op de foto voor meer info over aanleggen in Gorinchem
De Ottersluis en de Biesbosch

Vaar Gorinchem uit via dezelfde route en ga stuurboord uit. Even verder splitst de rivier zich in de Beneden Merwede en de Nieuwe Merwede. Hou bakboord aan totdat je halverwege de bocht aan stuurboord de Ottersluis ziet, die de toegang is naar de Sliedrechtse Biesbosch en het Wantij, dat naar Dordrecht voert.

Varen met de Canicula - zuidelijke vestingsteden vaarroute

Van de Biesbosch naar Dordrecht

Hou na de Ottersluis bakboord aan en vaar over het Wantij naar Dordrecht. Steek de Oude Maas over. Na een paar honderd meter opnieuw de Oude Maas over richting de jachthavens. Klik voor meer info over aanleggen in Dordrecht op de foto. De afstand tussen Gorinchem en Dordrecht is 22 kilometer. Dordrecht moet je gezien hebben! Klik even op de foto!

Varen met de Canicula - Zuidelijke vestingsteden vaarroute
Klik voor meer info over aanleggen in Dordrecht op de foto
   
Van Dordrecht naar Willemstad

Ga in westelijke richting verder op de Oude Maas en vaar onder de spoor- en verkeersbrug door. Na de industriehavens kun je bakboord uit naar de druk bevaren Dordtse Kil. Ga aan het eind van de rivier stuurboord uit het Hollands Diep op. Voorbij het industriegebied Moerdijk zie je Willemstad opdoemen. Steek het Hollands Diep over tussen de snelvarende binnenvaartschepen door. In Willemstad kun je buiten of binnen de vestingmuren liggen. De afstand tussen Dordrecht en Willemstad is 24 kilometer. Kijk met ons mee in Willemstad! 

Varen met de Canicula - Zuidelijke vestingsteden vaarroute
Klik voor meer info over aanleggen in Willemstad op de foto
Van Willemstad naar Oudenbosch

Routebeschrijving: Vaar vanuit Willemstad het Hollands Diep over tussen de binnenvaartschepen door, in westelijke richting. Je ziet de Volkeraksluizen van verre. De jachtensluis is aan stuurboordzijde.

Varen met de Canicula - zuidelijke vestingsteden vaarroute
De Volkeraksluizen
Over de Dintel

Vaar na de sluis een stukje het Volkerak af. De eerste waterweg aan bakboordzijde is de toegang naar de Dintel. Passeer de Mandelsluis en ga over de Dintel naar Stampersgat. Vlak voor Stampersgat kun je stuurboord uit naar Roosendaal. Dat doen we een ander keertje. De volgende afslag bij het buurtschap Schans voert over de Mark naar Oudenbosch. Oudenbosch is vooral bekend om z’n imposante Agatha en Barbara Basiliek, een kleine kopie van de Sint Pieter in Rome. De tocht is 22 kilometer. Klik op de foto voor info over aanleggen in Oudenbosch.

Varen met de Canicula - zuidelijke vestingsteden vaarroute
Klik op de foto voor meer info over Oudenbosch
Van Oudenbosch naar Breda

Vaar over de Mark terug naar Schans en vervolg de route stuurboord uit.  Even voorbij de spoordraaibrug kun je stuurboord uit naar Etten-Leur, maar ook dat doen we een ander keertje. Vaar verder de Mark af voorbij de industriehavens van Breda tot in het centrum. De tocht is 25 kilometer. Klik voor meer info over aanleggen in Breda op de foto. 

Varen met de Canicula - zuidelijke vestingsteden vaarroute
Klik op de foto voor meer info over Breda
Van Breda naar Geertruidenberg

Vaar terug over de Mark en ga stuurboord uit het Markkanaal in. Aan het eind van dit best een beetje saaie kanaal kom je de Marksluis tegen. Ga na de sluis bakboord uit het Wilhelminakanaal in. Voorbij de Ir. Hamersbrug stuurboord uit de Donge op. Je vaart recht om Geertruidenberg af, waar je kunt kiezen tussen diverse aanlegplaatsen. De tocht is 17 kilometer. Klik op de foto voor meer info over Geertruidenberg.

Varen met de Canicula - zuidelijke vestingsteden vaarroute
Klik op de foto voor meer info over Geertruidenberg
Van Geertruidenberg naar Heusden

Vervolg de route over de Donge in noordelijke richting. Voorbij de Amercentrale komt de Donge uit in de Bergse Maas. Ga hier stuurboord uit. Je passeert twee veerpontjes. Na de hoge brug bij Heusden zie je aan bakboord weer het Heusdens kanaal met z’n imposante waterkering. Even verder kun je stuurboord uit terug naar Heusden. De tocht is 21 kilometer.

Abonneer je hier op ons YouTubekanaal voor de mooiste vaarvideo’s van Nederland en België

De Canicula YouTube banner

Ha lezer!

We hopen dat je het vaarrondje leuk vindt. We stellen het zeer op prijs als je een recensie stuurt via onderstaand formulier. Je kunt ook de facebookpagina Varen met de Canicula ‘liken’ en je abonneren op ons YouTube kanaal De Canicula Watersport.

Hartelijke groet,
Marieke, maart 2019